جو مدرسه

تعریف جو سازمانی
هنگامی که از جو صحبت می شود، افراد عادی تصویری از جو زمین که همچون هاله ای تمام وجوه زندگی آنها را احاطه کرده است، به یاد می آورند. در گفتگوهای روزانه در سازمانها و نهادها، واژه های جو متشنج، جو مسموم، جو ناآرام و ... بارها به کار برده می شود. حال این که کمتر به مفاهیم علمی آن توجه می شود و روشهای شناخت آن نیز کمتر مورد تحقیق قرار می گیرد. از نظر لغوی جو عبارت است از « اطراف و یا آنچه که بر چیز دیگری احاطه دارد ( فضا، مابین زمین و آسمان ) »

ادامه

راه‌اندازی مدارس ارزان‌قیمت غیردولتی

مدارس ارزان قیمت و معتبر غیردولتی راه‌اندازی می‌شود، این رویکرد جدید وزارت آموزش و پرورش برای حمایت جدی از گسترش مدارس غیردولتی در کشور است.

 معاون وزیر و رئیس مدارس غیردولتی نیز معتقد است باید از مدارس غیردولتی حمایت شود و ایجاد مدارس ارزان قیمت غیردولتی براساس آیین‌نامه جدید و با استفاده از تسهیلات دولتی یکی از رویکردهای سازمان مدارس غیردولتی است. آنطور که روابط عمومی آموزش و پرورش نوشته،‌ مرضیه گرد علت رعایت نکردن نرخ شهریه مصوب را غیرواقعی بودن شهریه‌ها دانست.

او در حمایت آشکار از تخلفات مدارس غیردولتی گفته وقتی هیچ حمایتی از مؤسس صورت نگیرد، طبیعی است که مدرسه غیردولتی باید بتواند هزینه‌های خود را تامین کند. وزیر آموزش و پرورش نیز بارها بر لزوم حمایت از مدارس غیردولتی تاکید کرده است، خرید خدمات آموزشی مدارس غیردولتی طرحی است که فانی برای سود بیشتر این مدارس مطرح کرده است. براساس این طرح البته به بهانه کاهش تراکم، دانش‌آموزان مدارس دولتی به مدارس غیردولتی فرستاده خواهند شد. اکنون آیا مدارسی که شهریه چند میلیون تومانی می‌گیرند دانش‌آموزان یک میلیون و 400 هزار تومانی را می‌پذیرند یا دانش‌آموزان به مدارس بی‌کیفیت غیردولتی فرستاده خواهند شد.

این هم منبع :http://www.hamshahrionline.ir/details/248560

مدارس ژاپن

در مدارس ابتدایی ژاپن به ایجاد محیطی شاداب ، جذاب ، دوستانه و با نشاط بیشتر از آموختن مسائل علمی توجه می شود 

شعار ژاپنی ها این است ؛  هر فرد در هرجا و هر زمان باید بیاموزد  

ادامه

دختران چه مدرسه‌ای را دوست دارند

ایران- براساس پژوهش‌ انجام شده، پنجره بلند در مدارس، به دختران احساس آزادی و محصور نبودن می‌دهد ضمن اینکه رنگ سفید ـ شیری نیز به آنها آرامش می‌بخشد.

پژوهش انجام شده توسط معاونت پژوهش جهاد دانشگاهی واحد تهران و تحقیقی که از
 888 دانش‌آموز دختر در 153 مدرسه شهر تهران در سال تحصیلی 77-76 صورت گرفته است، نشان می‌دهد برخی دانش‌آموزان دختر نسبت به کمبود امکانات مدارس دخترانه ناراضی هستند.

در این تحقیق سعی شده است نیاز‌های دانش‌آموزان دختر دوره‌های ابتدایی، راهنمایی و متوسطه در رابطه با فضای آموزشی شناسایی شده تا در طراحی فضای آموزشی به نیاز‌های خاص دختران توجه شود.

براساس یافته‌های تحقیق، 66درصد از دانش‌آموزان گروه نمونه در هر 3 مقطع تحصیلی، اندازه موجود کلاس درس خود را مناسب دانستند و 75 درصد اندازه بزرگ و بسیار بزرگ را مطلوب ترجیح دادند.

براساس یافته‌های موجود، دانش‌آموزان هر 3 مقطع تحصیلی به‌طور نسبی از اندازه موجود کلاس درس رضایت داشتند این در حالی است که 83 درصد از کادر آموزشی، اندازه بزرگ و بسیار بزرگ را برای کلاس درس ترجیح می‌دهند.

نتایج این تحقیق نشان می‌دهد ابعاد کلاس درس باید متناسب با مقطع سنی و ویژگی‌های فیزیکی ـ جسمانی دانش‌آموزان درنظر گرفته شود تا احساس ازدحام را در آنان کاهش دهد.

براساس این پژوهش دانش‌آموزان هر 3 مقطع تحصیلی اولویت اول و دوم خود را کلاس روشن و پرنور اعلام کردند و اولویت سوم دانش‌آموزان دختر کلاس رو به حیاط است؛ در اولویت آخر کلاسی که نزدیک به دفتر معلمان باشد را ترجیح داده‌اند.

براساس یافته‌ها، 8/37درصد کادر آموزشی در هر سه مقطع اولویت نخست را به کلاسی داده‌اند که در محل بدون سر و صدا قرار داشته باشد، در اولویت‌های بعدی کلاس‌های طبقه بالا با نور بیشتر و سپس رو به حیاط و بالاخره نزدیک به دفتر معلمان، قرار دارد.

به‌طور کلی با توجه به‌نظرات دانش‌آموزان 3 مقطع و کادر آموزشی آنان می‌توان نتیجه گرفت که بهترین مکان برای کلاس درس محلی پرنور و بدون سر و صداست.

اکثریت دانش‌آموزان 3 مقطع تحصیلی، رنگ سفید- شیری را برای کلاس خود انتخاب کردند.اولویت دیگر آنها به‌ترتیب رنگ سبز و آبی است.

دانش‌آموزان علت انتخاب رنگ سفید ـ شیری را آن می‌دانند که این رنگ باعث می‌شود کلاس، نور بیشتری داشته باشد و آرام‌بخش، شاداب و زیبا جلوه کند.

اولویت انتخاب رنگ و مکان کلاس درس با هم همخوانی داشته و نشان می‌دهد که دانش‌آموزان تمایل به کلاس پرنور و روشن دارند؛ کلاسی که به آنان احساس آرامش ‌دهد، این در حالی است که اکثریت کادر آموزشی 3 مقطع، برخلاف سلیقه دانش‌آموزان، رنگ کرم را به‌عنوان رنگ کلاس انتخاب کرده‌اند اما کادر آموزشی نیز بر این باورند که باید رنگی را انتخاب کرد تا به دانش‌آموز آرامش داده و موجب شادی آنها شود به همین دلیل رنگ‌های ملایم مثل کرم، سبز و آبی بیشترین توجه را به‌خود جلب کرده است.

این پژوهش نشان می‌دهد دانش‌آموزان دختر هر 3 مقطع تحصیلی به‌دلیل آنکه پنجره‌های بلند و بزرگ نور بیشتری را وارد کلاس درس کرده و آن را روشن می‌کند، پنجره بلند را ترجیح می‌دهند چرا که پنجره بلند و بزرگ احساس آزادی و محصور نبودن برای دانش‌آموزان دختر را
به ارمغان می‌آورد.

نکته قابل توجه در این پژوهش این است که 18 درصد دانش‌آموزان دختر مقطع ابتدایی و کادر آموزشی در مقایسه با مقاطع دیگر وجود حفاظ را برای پنجره ضروری‌ می‌دانند.

براساس این پژوهش، دانش‌آموزان هر 3 مقطع، میز و نیمکت دو نفره را برای کلاس درس ترجیح می‌دهند. در اولویت بعد دانش‌آموزان صندلی یک نفره را انتخاب کرده‌اند.

دانش‌آموزان دختر جا داشتن و راحت حرکت کردن را دلیل انتخاب نخست خود برای انتخاب میز و نیمکت دو نفره برای کلاس درس بیان کردند.

دانش‌آموزانی که میز یک نفره انتخاب کردند علت انتخاب خود را احساس مالکیت نسبت به میز و گوش دادن به درس بدون مزاحم اعلام کردند و براساس این تحقیق دانش‌آموزان مقطع راهنمایی بیشتر از 2 مقطع ابتدایی و متوسطه دوست دارند میز و نیمکت کلاس یک نفره باشد.

براساس این پژوهش درصورت محفوظ بودن کلاس درس، تمایل دانش‌آموزان به استفاده نکردن از مقنعه در کلاس درس افزایش می‌یابد.

یکی از تسهیلات ضروری برای محفوظ نگه داشتن کلاس درس از دید دیگران محفوظ‌سازی‌ پنجره‌هاست؛ دانش‌آموزان هر 3 مقطع تحصیلی بهترین روش در این زمینه را آویختن پرده مقابل پنجره‌ها می‌دانند. 

منبع: همشهری http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=95778

مدیران مدارس بخوانند

جو مدرسه به عنوان ترکیبی از رفتار مدیر مدرسه و رفتارهای معلمان

عریف جو سازمانی
هنگامی که از جو صحبت می شود، افراد عادی تصویری از جو زمین که همچون هاله ای تمام وجوه زندگی آنها را احاطه کرده است، به یاد می آورند. در گفتگوهای روزانه در سازمانها و نهادها، واژه های جو متشنج، جو مسموم، جو ناآرام و ... بارها به کار برده می شود. حال این که کمتر به مفاهیم علمی آن توجه می شود و روشهای شناخت آن نیز کمتر مورد تحقیق قرار می گیرد. از نظر لغوی جو عبارت است از « اطراف و یا آنچه که بر چیز دیگری احاطه دارد ( فضا، مابین زمین و آسمان ) ».

« هوى و میسکل » جو یا اقلیم سازمانى را در یک مدرسه، چنین تعریف مى‏کنند: « جو یا اقلیم سازمانى، اصطلاح ‏وسیعى است که به ادراک معلمان ازمحیط عمومى کار در مدرسه اطلاق شده ‏و متاثر از سازمان رسمى، غیر رسمى،شخصیت افراد ورهبرى سازمانى است. »

از نظر « لیتوین » و« روبرت استرینج ر» جو سازمانى چنین است: « ادراکاتى‏که فرد از نوع سازمانى که در آن کار مى‏کند دارد و احساس او به سازمان برحسب‏ابعادى مانند استقلال، ساختار سازمانى، پاداش، ملاحظه کاریها، صمیمیت و حمایت و صراحت. »
« علاقه بند » جو سازمانى را به کیفیت ‏درونى سازمان، آنگونه که اعضاى‏ سازمان این کیفیت را تجربه و ادراک‏ مى‏کنند تعبیر مى‏کند.

ادامه با کلیک

طرح فاوا چیست /قسمت دوم

فناوری اطلاعات در مدرسه و کلاس درس
نظری هم به آمار مدرسه و درس بیندازیم . جدول 3 تعداد کلاس و مدرسه دایر و کالبدی را در سال تحصیلی 80-1381 نشان می‌دهد.

این جدول نشان می‌دهد که در سال 1381 ، جمعاً 133 هزار مدرسه دایر و 84 هزار مدرسه کالبدی در شهرها و روستاهای ایران در خدمت دانش‌آموزان بوده اند ، و این مدارس جمعا 000/126/1 کلاس داشته اند .
برنامه های فناوری اطلاعات در زمینه های زیر در خدمت مدرسه و کلاس قرار می‌گیرد:



الف – مدرسه :
●انجام امور اداری و آموزشی در ارتباط با منطقه آموزش و پرورش و سایر مدارس داخل و خارج کشور ؛
● ارایه خدمات به معلمان و دانش‌آموزان و تبادل اطلاعات بین آنها ؛
●مدیریت مدرسه مبتنی بر اطلاعات و اجرای طرح "مدرسه هوشمند" ( smart school)
ب-کلاس درس:
● ارایه خدمات آموزشی و برنامه درسی با استفاده از فناوری اطلاعات ، و نیز اجرای بخشی از طرح "مدرسه هوشمند"

فناوری اطلاعات و والدین دانش آموزان
در سال 1390 با احتساب 5/1 فرزند مدرسه رو برای هر خانواده ، آموزش و پرورش با داشتن 15 میلیون دانش‌آموز، با حدود 10 میلیون خانوار در ارتباط خواهد بود . خدماتی که والدین دانش‌آموزان از طریق فناوری اطلاعات دریافت می‌کنند، عبارتند از :
● تبادل اطلاعات و نظریات درباره وضعیت تحصیلی فرزندانشان ؛
● کسب اطلاع درباره مقررات آموزشی و برنامه های درسی ، انجام امور اداری و آموزشی که بر عهده والدین گذاشته شده است ؛
● بهره گیری از فناوری اطلاعات برای خود آموزی ، کسب اطلاعات و ...

فناوری اطلاعات و داوطلبان آموزشهای عمومی‌بزرگسالان و آموزش مستمر

در سال 1380 تعداد458 هزار نفر بزرگسال ( شامل 66 هزار نفر در دوره عمومی‌و 392 هزار نفر در دوره متوسطه و پیش دانشگاهی ) در مدارس آموزش و پرورش مشغول تحصیل بوده اند. افزون بر این در همین سال حدود 4/1 میلیون نفر بزرگسال در دوره های مختلف نهضت سواد آموزی شرکت کرده اند . پیشبینی می‌شود که در سال 1390 تعداد بزرگسالانی که خواهان آموزشهای دوره راهنمایی و متوسطه هستند به 4/1 میلیون نفر افزایش یابد ، و تعداد سوادآموزان تکمیلی نهضت سواد آموزی به 400 هزار نفر کاهش یابد.
برنامه های فناوری اطلاعات درزمینه‌های زیر در خدمت بزرگسالان و خواستاران آموزش مستمر قرار می‌گیرد:
● کمک به ارایة خدمات " آموزش از راه دور " ؛
● راه اندازی "مدرسه مجازی"
● بهره‌گیری از فناوری اطلاعات برای خود آموزی، کسب اطلاعات و ...؛

اجرا: آنچه انجام شده ؛ و آنچه انجام خواهد شد .
"برنامه راهبردی توسعه و به کارگیری فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش(فاوا) پنج بخش زیر را در بر می‌گیرد:
1. آموزش
2. محتوا
3. شبکه و سخت افزار
4. سازمان الکترونیک
5. تحقیق و توسعه
در بخشهای بعدی این گزارش ، به تعریف و توضیح این پنج بخش می‌پردازیم ، و نیز به آنچه تا حال به مرحله اجرا درآمده و در آینده ( تا پایان برنامه چهارم توسعه ) اجرا خواهد شد ، اشاراتی خواهیم داشت.

آموزش
برنامه آموزش سه مقوله را در بر می‌گیرد:
1. آموزش سواد عمومی فناوری اطلاعات به معلمان ، مدیران و کارشناسان ؛
2. آموزش سوادو مهارتهای تخصصی به معلمان ، مدیران و کارشناسان ؛
3. دوره های آموزشی یادگیری الکترونیکی (e-learning) ( برای دانش آموزان).
آموزش قلب برنامه های توسعه فناوری اطلاعات در نظامهای آموزشی را تشکیل می‌دهد ، و در دو سطح انجام می‌گیرد:
الف – سواد عمومی فناوری اطلاعات
همه شهروندان عصر اطلاعات به این سطح سواد نیاز دارند، و به آن همانند سه سواد پایه دیگر (خواندن،نوشتن، حساب) توجه خاص می‌شود. بانک جهانی این سواد عمومی اطلاعات را "سوادِ استدلال اطلاعاتی"(Information reasoning) می‌خواند، و یونسکوآن را "سواد اطلاعاتی - ارتباطی" (Information & communication literacy)می‌نامد. رایج ترین استاندارد مورد استفاده دراین سطح سواداخذ"گواهینامه بین المللی کاربری رایانه" (International Computer Driving License = ICDL) است که شامل هفت مهارت اصلی در کاربری رایانه است ( مفاهیم پایه ای فناوری اطلاعات – سیستم عامل و مدیریت فایل ها – صفحه گسترده‌ها – بانکهای اطلاعاتی – اینترنت- پست الکترونیکی- واژه پردازی(.
آموزش این دوره برای همه معلمان ، کارشناسان و دانش‌آموزان به صورت مرحله ای‌آغاز شده ، و در مرحله اول آن در سال 1381-82 حدود 30 درصد دبیران دوره متوسطه (جمعاً 64 هزار نفر )، 50 درصد هنرآموزان هنرستانها ، همه مدرسان تربیت معلم ، و نیمی از کارشناسان ستادی تحت پوشش قرار گرفتند. از آغاز سال تحصیلی 1382-83 این آموزش عمومی در همه رشته های متوسطه اجرا خواهد شد. دوره این آموزش برای معلمان، مدیران و کارشناسان ستادی 130 ساعت است.
در سال 1382 ، 30 درصد دیگر از کارکنان دبیرستانها ( شامل 70 هزار نفر ) وارد این دوره آموزشی می‌شوند و به آموختن هفت مهارت اصلی فناوری اطلاعات می‌پردازند. 10 هزار نفر از معلمان علاقه‌مند دوره راهنمایی نیز این دوره را خواهند گذرانید.

ب-سواد تخصصی فناوری اطلاعات
یک دوره تکمیلی است که با گرایشها و مخاطبان مختلف و به صورت یک رشته "پودمان" های (module) تخصصی تعریف شده است، و افراد با توجه به حیطه کاری و تخصصی خود ، واحدهای آموزشی مناسب را برمی‌گزینند . هدف این دوره استفاده عملی از توانمندیهای فناوری اطلاعات و ارتباطات است. چهار گروه مخاطبان اصلی این دوره هستند :
1-معلمان : این دوره شامل 120 ساعت آموزش است و هدف این است که خروجیهای دوره مقدماتی را برای بهبود کیفیت فرایند یاددهی – یادگیری آموزش دهد . در این دوره ، معلم به "تولید دانش"(Knowledge creation) وبه کارگیری رویکردهای جدید آموزشی،ازجمله"یادگیری مکاشفه‌ای"(discovery learning)، ویادگیری " پروژه – محور" (project-based learning) می‌پردازد ، با محیط شبکه ای آشنا می‌شود ، و با استفاده از توانمندیهای "دنیای شبکه‌ای" (Networking World) انحصار چهار دیواری مدرسه را می‌شکند و با همتایان خود در نقاط مختلف دنیا ، در ارتباط با طرح درس خود و سوالهای خویش به گفت و گو می‌نشیند . دیگر زمان برای او و دانش‌آموزان محدودیتی ایجاد نمی‌کند، و ارتباط بین دانش‌آموزان و معلم – که خود دانش‌آموزاست – موجبات " یادگیری تعاملی " (interactive learning) بیشتر را فراهم می‌آورد. معلم این توان را می‌یابد که "هوشهای چند گانه " دانش‌آموزان را مورد توجه قرار دهد ، و با به کارگیری رسانه های مختلف ، "سبکهای یادگیری" (learning styles) متفاوت دانش‌آموزان را درمد نظر بگیرد، و با مراعات تنوع یادگیری زمینه رشد و شکوفایی استعدادهای فردی مختلف دانش‌آموزان را فراهم آورد. از آغاز سال تحصیلی جاری، درس فناوری اطلاعات در تمامی رشته های دوره دبیرستان آموزش داده می‌شود.
2- کارشناسان: از آنجا که بیشتر کارشناسان حوزه ستادی ، کارهای تخصصی گوناگونی نظیر برنامه ریزی درسی و آموزشی ، راهبری گروههای آموزشی ، اجرای دوره های "آموزش ضمن خدمت " و ... را بر عهده دارند، لازم است که پس از طی دوره سواد عمومی فناوری اطلاعات ، دوره های تخصصی مربوط به حیطه کاری خود را نیز بگذرانند. برای تحقق این منظور ، با استفاده از امکانات دانشگاههای معتبر جهان ، در سال 1382 ، جمعاً 50 کارشناس ستادی ، در دوره های تخصصی شرکت می‌کنند .
3-مدیران: طرح آموزش دوره تخصصی ( برای مدیران مدارس ، مدیران میانی و مدیران ارشد ) در دست تهیه است . این طرح که محتوای آن با استفاده از استانداردهای فنی بین‌المللی " ISTE" در سال 1382 تدوین می‌شود ، در سال 1383 اجرا خواهد شد.
4- مسئولان فناوری مدرسه: از آنجا که در هر مدرسه ای یک سایت رایانه ای ایجاد می‌شود ، نگهداری و پشتیبانی این سایت ( از جهت سخت افزاری و نرم افزاری ) نیازمند یک فرد متخصص از بین کارکنان مدرسه است. دوره تخصصی شبکه و نگهداری سایت در مورد مسئولان فناوری مدرسه تدارک دیده شده ، و در مدارسی که به رایانه مجهز شده‌اند ، به مرحله اجرا درآمده است.
در جدولهای 4 و 5 مشخصات طرحهای "فاوا" در زمینه آموزش و توسعه حرفه‌ای نیروی انسانی آمده است.

محتوا: ( برنامه تهیه و ارایه محتوا در محیط دیجیتال )
یکی از برنامه های اصلی وزارت آموزش و پرورش در سال 1382 ، ایجاد نهضتی برای تولید و ارایه محتوا در محیط شبکه است ، به طوری که بتواند نیازهای مخاطبان مختلف (دانش‌آموزان ، معلمان ، مدیران و والدین ) را از نظر اطلاعاتی ( Information- based) و خدماتی(Service-based) برآورده سازد. سه هدف برنامه تهیه محتوا عبارت است از : اطلاع رسانی ، خدمات رسانی و تهیه منابع درسی و کمک آموزشی . در بخش محتوا سه شاخه زیر پیشبینی شده است:
1. تهیه و تولید نرم افزارهای آموزشی دروس فنی؛
2. ایجاد پایگاههای اطلاع رسانی و خدمات رسانی مدارس ؛
3. نشر الکترونیکی.
یک دوره آموزش30 ساعته برای طراحی وبگاه در مدارس تدوین شده و هم اکنون بسیاری ازمدارس ، حتی در مناطق دور افتاده کشور ، برای خود وبگاه طراحی و راه‌اندازی کرده اند و اطلاعات جالبی را در آن قرار داده اند.
در زمینه نشر الکترونیکی تا کنون برای تولید محتوای 20 درس قرار داد بسته شده است. طراحی خط تولیدکتاب الکترونیکی ( e-book) در سال 1381 به پایان رسید و به زودی برای هر کتاب درسی در مقاطع مختلف یک نسخه الکترونیکی ( یا وب سایت) نیز آماده خواهد شد. در همین شاخه ، به ارایه کلیپ‌های (Clip) صوتی و ویدیوئی و نقاشی متحرک (animation) نیز پرداخته می‌شود . برآورد اعتبار مورد نیاز برای پنج عنوان کتاب درسی در سال 1382 ، حدود 2500 میلیون ریال است که سهم "تکفا" در آن 1500 میلیون ریال و سهم مشارکت وزارت آموزش و پرورش 1000 میلیون ریال پیش‌بینی می‌شود .
"خدمات رسانی " نیز شاخه دیگری از تولید محتوا است. این شاخه در واقع به استفاده از مزیتها و امکانات دولت الکترونیکی ( e- Government) می‌پردازد، وبسیاری از خدماتی را که نیازمند حضور مخاطبان مختلف (و رفت و آمدهای مکرر) است ، به صورت الکترونیکی عرضه می‌کند، از جمله خدمات مربوط به ثبت نام دانش‌آموزان، خریدکتابهای درسی، نقل و انتقال معلمان ، دریافت اطلاعات حقوقی و مزایا ، پیگیری رکود یا پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان از جانب والدین ، و ...؛
دربخش محتوا، می‌بایدبه"طرح ایجادوتوسعه سرویسهای شبکه ملی مدارس( National School Network) اشاره کنیم.هدف اصلی از راه‌اندازی "شبکه مدرسه" (Schoolnet) در هر نظام آموزشی ، ارایه اطلاعات و خدماتی است که مخاطبان آموزش و پرورش در شبکه دسترسی خود به دنبال آن هستند. شبکه ملی مدارس (رشد) دارای لایه های مدرسه ، منطقه ، استان ، مراکز "دیتا" (Data) و پایتخت است. اتصال مدارس و مناطق به این شبکه به صورت مرحله‌ای در حال اجراست. در شبکه ملی مدارس، ایجاد درگاه یا پرتال‌های (Portal) مختلفی برای معلمان ، مدیران و والدین دانش‌آموزان در نظر گرفته شده است .
در پرتال معلمان، آنان در گروهها و انجمنهای تخصصی خود به تبادل اندیشه هاو تجربه های خود در رشته مورد تدریس خود می‌پردازند . در این پرتال ، بخشهایی از قبیل گفت و گو (Chat) ، و تریبون آزاد ( Forum) در نظر گرفته شده است
پرتال مدیران به تبادل اندیشه ها و تجربه های مدیریتی در سطوح مدیر مدرسه، مدیران میانی و مدیران ارشد اختصاص دارد.
مقدمات ایجاد پرتال والدین به پایان رسیده و در سال 1383 به روی شبکه می‌رود .
در جدولهای 6 و 7 به جزئیات برخی از برنامه های تولید محتوا و مراحل اجرایی آنها اشاره شده است .

شبکه و سخت افزار
تحقق همه برنامه هایی که تا حال برشمردیم ، نیازمند شبکه و سخت افزارهای مناسب است . در این زمینه چهار شاخه پیشبینی شده است:
1. تجهیز مدارس به آزمایشگاه رایانه یا سایت رایانه‌ای ]که به صورت شبکه محلی (LAN) به یکدیگر متصل هستند.[
2. اتصال به شبکه مدارس؛
3. امنیت شبکه ؛
4. مدیریت شبکه؛
این بخش پرهزینه ترین بخش برنامه است.
مقدمات تجهیز مدارس به آزمایشگاه رایانه از سال 1380 آغاز شد، و چون ایجاد کارگاهها یا آزمایشگاههای آموزش رایانه در همه مدارس و همه مقاطع تحصیلی به یکباره ممکن نبود ، مقرر شد که در گام اول دبیرستانهای کشور تجهیز شوند. این کار با دوراندیشی و از طریق صرفه جویی در اعتبارات ارزی مربوط به خرید کاغذ برای کتابهای درسی شروع شد، و پس از انتخاب شرکتهای پیمانکار و کارگزار و برگزاری مناقصه بین المللی ، سرانجام به استقرار آزمایشگاههای رایانه در مدارس متوسطه اقدام شد . در سال 1381 ، 50 درصد از واحدهای آموزشی به آزمایشگاه رایانه مجهز شدند که شامل یک "رایانه کارساز " (server) ، و پنج "رایانه کاربر " (client یاstation) می‌شود. در ادامه این طرح 8000 دبیرستان و هنرستان باقی مانده در دوره متوسطه نظری، فنی – حرفه ای و کار و دانش به آزمایشگاه رایانه مجهز می‌شوند. برای هر کدام از این آزمایشگاهها یک چاپگر (printer) ، یک "پویشگر" (scanner) و شبکه محلی (Local Area Network= LAN) در نظر گرفته شده است.
مرحله بعدی در توسعه سخت افزاری، طرح اتصال 13200 دبیرستان به شبکه ملی مدارس کشور است. پس ازطراحی طرح یا نقشه کلی(Plan) شبکه ملی مدارس در سطوح "مراکز دیتا" (Data center) ، سازمانهای آموزش و پرورش استانها یا ستادها headquarters)) متمرکزکننده ها(concentrators) و مناطق مدارس ، اجرای مرحله اول این برنامه در 1200 دبیرستان از شش استان کشور پایان یافت . در نظر است که برای اتمام طرح در کل دوره متوسطه، 12000 دبیرستان باقی مانده نیز به "شبکه ملی مدارس کشور" متصل شوند .
در مرحله اول اتصال به شبکه مدارس، پنج شهر در نظر گرفته شده است . دانشگاه صنعتی شریف ، شرکت مخابرات و بخش خصوصی به عنوان مجری و ناظر در این زمینه به وزارت آموزش و پرورش یاری می‌رسانند . برای حفظ امنیت شبکه از پیمانکاران خارجی نیز استفاده می‌شود.
در جدولهای 8 و 9 به مشخصات و جزئیات طرحهای مربوط به شبکه و سخت افزار اشاره شده است.

پژوهش و توسعه
هدف اصلی این برنامه جلوگیری از راکد ماندن فعالیتها و حفظ ماهیت پویایی فناوری اطلاعات است تا دیدگاهها و عملیات همواره در خط مقدم فناوری روز جهان باقی بماند و "چشم هوشمند " فاوا باشد . وزارت آموزش و پرورش از سه سال پیش به دو رشته "مطالعات تطبیقی " و "مطالعات تحلیلی" پرداخت تا از عملکرد کشورهای پیشرو در توسعه فناوری اطلاعات در زمینه آموزش و پرورش آگاه شود. این مطالعات از جمله شامل موارد زیر بود:
- بررسی رویکرد کشورهای مختلف ( 15 کشور) نسبت به کاربری فناوری اطلاعات در آموزش ؛
- دیدار از پروژه های پیش برنده کشورها در این زمینه (5 کشور ) ؛
- دعوت از کارشناسان خارجی برای استفاده از تجربیات آنان.
در زمینه "مطالعات تحلیلی" ، گروهی از پژوهشگران و استادان دانشگاهها و متخصصان داخلی مامور بررسی وضعیت آموزش کشور و نحوه " مهندسی مجدد " آن با رویکرد به توسعه فناوری اطلاعات شدند. با بهره گیری از مجموعه این مطالعات "سند راهبردی " (استراتژیک ) توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش ایران تدوین شد.
این پژوهشها همچنان ادامه دارد و از جمله توسعه فناوریهای نو ، تاسیس پروژه های نمونه (pilot) و برگزاری کارگاههای آموزشی بین المللی را در بر می‌گیرد.

اتوبوس اینترنتی برای روستا
یکی از پروژه‌های جالب در زمینه پژوهش و توسعه "اتوبوس اینترنتی و مرکز IT در روستاها " است . در این پروژه – که تا حدودی از کشور مالزی اقتباس شده – اتوبوسهایی را به رایانه مجهز می‌کنند و به روستاها می‌فرستند. هر اتوبوس چند روز در روستا توقف می‌کند و در این مدت دانش‌آموزان و نوجوانان امکان می‌یابند که به یاری مربیان با فناوری اطلاعات آشنا بشوند ، برای خودشان "وب سایت" طراحی کنند و. ... در سال 1382 ، قرار است این تجربه در چهار روستای کشور انجام پذیرد. تا سال 1388 ، تعداد این اتوبوسها به 1014 خواهد رسید .

مدرسه هوشمند (smart school)
مدرسه هوشمند در واقع مرحله برتری در کاربری فناوری اطلاعات در نظام آموزش کشور است . مدرسه هوشمند ، مدرسه ای است که مدیریت و کنترل آن مبتنی بر فناوری شبکه و رایانه است و محتوای بیشتر درسهای آن الکترونیکی است ، و نظام ارزشیابی و نظارت آن نیز هوشمند ( الکترونیکی) است.
مدرسه هوشمند "دانش‌آموز– محور " است و در آن معلم نقش هدایتگر را دارد . دانش‌آموز بر منابع موجود در مدرسه یا شبکه های اطلاع رسانی بیرونی نیز دسترسی دارد و در استفاده از منابع برای درسهای خود آزاد است. او از دو نوع محتوا استفاده می‌کند : محتوای الکترونیکی – و محتوایی که معلم تولید می‌کند. ارتباط والدین با این مدرسه "بر خط" (online) است، و از طریق اتصال به وسیله تلفیق کننده یا »مودم« (modem) به رایانه مرکزی مدرسه ، این امکان را دارند که با مدیر یا معلمان مدرسه ارتباط پیدا کنند و از وضعیت تحصیلی فرزند خود آگاه شوند . بانک اطلاعاتی مدرسه باید با استانداردهای روز جهان مطابقت داشته باشد. کتابخانه این مدرسه ، یک کتابخانه الکترونیکی است و دانش‌آموزمی‌تواند به صورت "برخط" (online) از آن استفاده کند. محیطهای گفت و گو ، بحث و پرسش و پاسخ به صورت همزمان و ناهمزمان در این مدرسه فعال است. طبق برنامه تعداد مدارس هوشمند در سال 1388 به 6000 واحد خواهد رسید.





از آنچه گفتیم ، به طور منطقی می‌توان بدین نتیجه رسید که در صورت موفقیت برنامه های در حال اجرا ، و نیز اجرای بموقع برنامه های طراحی و پیش‌بینی شده تا سال 1388 ، نه تنها در مدارس ایران ، بلکه در جامعه ایرانی با تحوّلی تاریخی رو در رو خواهیم شد. دانش‌آموزان و نوجوانان – که موتور محرکة جامعه هستند – از طریق آشنایی با فناوری اطلاعات، این فناوری را با همه پیامدهای آن به درون خانواده‌ها خواهندبرد. پیشبینی این پیامدهای مثبت از هم اکنون بسیار دشوار است ، اما شکی نیست که ما با جامعه‌ای نو و مسایل نو رو به رو خواهیم شد. بجاست که برای وزارت آموزش و پرورش ، در انجام رسالتی که بر عهده گرفته است، آرزوی موفقیت کنیم، و مهمتر از این ، به یاری آن بشتابیم، زیرا جامعه اطلاعاتی تنها به یاری همه نهادها و سازمانها و همه مردم پدید می‌آید. 

برای کسب اطلاعات بیشتر اینجا را کلیک کنید.

* بخشی از این گزارش حاصل گفت و گویی است با آقای «ابراهیم طلایی» ، مشاور معاون وزیر و مدیر طرح «توسعه فناوری اطلاعات در وزارت آموزش و پرورش ». در تهیه گزارش بسیاری از مستندات مکتوب طرح «فاوا» و نشریات و کتابهایی چند مورد استفاده قرار گرفته است . از یاریهای صمیمانه آقای «محمد وحیدی » -مسئول گروه ارتباطات و هماهنگی طرح «فاوا» - در فراهم آمدن این گزارش نیز سپاسگزاریم.

طرح فاوا چیست ؟

فاوا: راهگشای مدرسه فردا در ایران

جمهوری اسلامی‌ایران مصمم است که به «جامعه اطلاعاتی » بپیوندد ، یعنی جامعه ای که در آن همگان می‌توانند در همة اوقات و همه جا ، به منابع اطلاعاتی و ارتباطی ، با شرایط مساوی ، دسترسی داشته باشند. لازمه این کار توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT) در همه ابعاد است . این فناوری نو ، با رشد و گسترش شتاب آلود خود ، از هم اکنون تمام جنبه‏های زندگی مردم در سراسر جهان را دستخوش تغییر و تحول ساخته است : از روشهای زندگی و زیستن تا شیوه‏های کار کردن و آموزش دیدن . در جامعة اطلاعاتی همة فعالیتها ، از جمله فعالیتهای دولتی ، تجاری و آموزشی به صورت الکترونیکی درمی‏آید؛ فرایندهای اجتماعی نوسازی می‌شود؛ و از این رهگذر جامعه به صورتی بنیادی متحول می‌گردد. جریان فزاینده رشد توسعه اطلاعات و ارتباطات و محصولات و کاربردهای گوناگون آن ، فرصتهای زیادی را برای کشورهای جهان پدید آورده ، و البته فاصله جدیدی را میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به وجود آورده است : فاصله دیجیتالی . اگر این شکاف و فاصله هر چه زودتر پُر نشود ، آن گاه وارد دوران جدیدی از واپس ماندگی خواهیم شد که حتی تصور پیامدهای آن مایه هراس است . موقعیت و وضعیت کنونی چنان حساس است که بالاترین مقام مسئول کشور در طرح «توسعه و کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات » ( تکفا) درباره‌آن می‏گوید :
«در این بحران اگر لحظه ای چشمها را ببندیم ، دیگر هرگز باز نخواهیم کرد . مجسمه های یخزده‏ای خواهیم بود از جهل: جهل در مقابل دانشی که دیگران مدتهاست در حال فراگیری آنند؛ وما در سرمای این جهل حتی قدرت بیانِ دردهایمان را هم نخواهیم داشت . »
درعصر اطلاعات ، دانایی رمز بقاست . در جامعه اطلاعاتی یکایک افراد جامعه می‌باید به دانش روز مجهز باشند. دراین زمینه ، همه بخشهای جامعه اطلاعاتی، یعنی دولت، بخش خصوصی ، جامعة مدنی ، رسانه ها ، و .... وظایفی دارند. دانش آموختنی است ، پس نهادهای آموزشی سنگین‏ترین بار را بر عهده می‌گیرند.
وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی‌ایران ، به پیروی از سیاستهای کلان، کشور مصمم است که نظام آموزشی ایران را با امکانات و اقتضاهای عصر اطلاعات سازگار سازد و به توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در همة ارکان این نهاد بسیار گسترده بپردازد. این براستی یک رسالت تاریخی است ، و اگر وزارت آموزش و پرورش بتواند در این عرصه موفق شود ، آن گاه می‌توان گفت که بعد از تبدیل نظام آموزش مکتبخانه ای به نظام مدرسه‏ای کنونی، بزرگترین تحول در نظام آموزشی ایران رخ خواهد داد : تحوّلی که در همه نهادهای دیگر جامعه نیز مؤثر خواهد بود. مقدمات این کار سترگ در وزارت آموزش و پرورش فراهم آمده و بسیاری از برنامه ها و طرحهای پیشبینی شده نیز وارد مرحله اجرایی شده است.
گزارش حاضر چکیده ای است از اقداماتی که در چارچوب طرح «توسعه و به کارگیری فناوری اطلاعات در وزارت آموزش و پرورش» (فاوا ) انجام گرفته، یا برای انجام آنها در آینده برنامه ریزی شده است . 

راه دراز و دشوار آینده
دوسه سالی بیشتر نیست که «توسعه و کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات »، به مثابه یکی از سیاستهای کلان کشور در راه رسیدن به توسعة پایدار و همه جانبه ، مورد توجه بالاترین مقامات مسئول قرار گرفته است . همین توجه وحساسیت در باره ICT آ‎غاز امید بخشی است . در همین مدت کوتاه نیز در نهادها و سازمانهای مختلف کارهای مثبتی انجام گرفته است. اما براستی ایران ، در قیاس با کشورهای دیگر ، از نظر استفاده از فناوری اطلاعات و به کار گیری آن ، چه مقامی‌دارد؟ براساس نخستین رده بندی جهانی که از طرف « اتحادیه جهانی مخابرات » ( ITU) انجام گرفته ، ایران در میان 178 کشور جهان ، در رده 87 قرار گرفته است .
]برترین کشورها سوئد ، دانمارک و ایسلند هستند . در میان 10 کشور برتر نیز، سه سرزمین آسیایی کرة جنوبی ، هنگ کنگ و تایوان قرار دارند. کشورهایی مثل اردن ، بحرین و بوسنی وضعی بهتر از ایران دارند.[
نتایج این رده بندی جهانی – که خبر آن روز هفتم آذر ماه 1382 اعلام شد – برای ما ایرانیان چندان خوشایند نیست، و نشان می‌دهد که برای رسیدن به معیارهای جهانی در زمینه استفاده از فناوری اطلاعات ، چه راه طولانی و دشواری در پیش داریم.
در این راه دشوار و دراز ، دشوارترین وظیفه بر عهده وزارت آموزش و پرورش است ، زیرا استفاده از هر فن و دانشی- از جمله فناوری اطلاعات- مستلزم آموزش است ، و در عرصه آموزش، هیچ نهاد دیگری صالحتراز وزارت آموزش و پرورش نیست. همه متخصصان آموزش نیز معتقدند که شیوه های استفاده از فناوری اطلاعات را ، حتی تا پیش از دوران دبستان می‏باید به کودکان بیاموزیم تا بتوانند « شهروند هزارة سوم » باشند .

آرمانها ، هدفها و چشم انداز بلند مدت
همه فعالیتهای مربوط به طرح «فاوا » تحت هدایت و نظارت «شورای رهبری توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش » انجام می‌گیرد. در رأس این شورا وزیر آموزش و پرورش قرار دارد. این وزارتخانه از اوایل سال 1381 ، کار تدوین « برنامة راهبردی توسعه و به کارگیری فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش » را آغاز کرد، و این برنامه در شهریور ماه 1382 آماده شد. ] البته وزارت آموزش و پرورش به کار گیری فناوریهای نو را – از جمله در قلمرو نظام مدیریت اطلاعات – حتی از دوازده سال پیش آغاز کرده بود. در قلمرو آموزش نیز برای استفاده از فناوری اطلاعات اقدامات عملی‌متعددی انجام شده بود ، و به تأیید همة دست اندرکاران طرح «تکفا» وزارت آموزش و پرورش در این زمینه نسبت به نهادها و سازمانهای دیگر ، چند گامی‌جلوتر است. [
در برنامه راهبردی یا «سند استراتژیک فاوا» که بعد از پژوهشها و مطالعات تطبیقی و تحلیلی بسیار تدوین شده، به سه مقوله مهم پرداخته شده است :

1. چشم انداز بلند مدت ( یا : دیدگاه آرمانی)
آرمان اصلی فراهم آوردن محیط «یاد دهی - یاد گیری » مبتنی بر فناوری اطلاعات در جامعه و در نظام آموزش و پرورش است ، به طوری که در این محیط ، همه افراد لازم التعلیم ، با پرورش خلاقیت و تفکر نقادانه ، توانایی کسب دانش و مهارتهای مورد نیاز برای رسیدن به آرمانهای شخصی و تحقق هدفهای آموزش و پرورش را داشته باشد، و در جامعة مبتنی بر دانش و اطلاعات فعالانه مشارکت کنند.
آشکارا پیداست که این دیدگاه آرمانی ، رویکردی جدید به مفهوم آموزش و پرورش دارد. شاید نخستین بار است که در سندی راهبردی ، از ضرورت پرورش «تفکّر نقادانه» ضرورت کسب دانش و مهارت برای نیل به «آرمانهای شخصی » ، و ضرورت «مشارکت فعّال » در جامعه مبتنی بر دانش و اطلاعات ، سخن می‌رود. اینها همه اندیشه های نوی است که نظام آموزش و پرورش مرسوم ما با آنها بیگانه بوده است.
2. مأموریتها
مأموریت اصلی طرح «فاوا» عبارت است از «تحول نظام آموزش و پرورش با استفاده از فناوری اطلاعات». هدف این تحول چیست؟ هدف تحقق شعار «سازمانِ یاد گیرنده – دانش‌آموزپژوهنده» است.
مأموریت آموزش و پرورش تربیت دانش‌آموزان برای ورود به عصر اطلاعات است، و اصلی ترین ویژگی نیروی انسانی در این دوران جدید «پژوهندگی» است . ( مفهومی‌که با نظام آموزشی مرسوم ما اصلا جور درنمی‌آید . ) «دانش‌آموزپژوهنده» انسانی است خلاق که مهارت لازم در آموختن ، درست اندیشیدن ، و به کار گیری منابع برای پویش هدف را کسب کرده است .امروزه شعار تعلیم و تربیت چنین است: « آموختن را باید آموخت».
از سوی دیگر، سازمانی که قرار است «پژوهندگی » را به دانش‌آموزان یاد بدهد ، خود باید «یادگیرنده» باشد . در واقع ، یادگیری وجه مشترک سازمان و دانش‌آموزاست .

3. هدفهای کلّی
برای دستیابی به دیدگاه آرمانی، و نیز برای اجرای مأموریتهای یاد شده، چهار هدف کلّی زیر در نظر گرفته شده است. (نیل به این هدفها با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات میسر است.)


● ارتقای کیفیت یاد گیری – یاددهی
برای رسیدن بدین منظور، دانش‌آموزمحورِ آموزش قرار می‌گیرد؛ هدف آموزش پاسخگویی به نیازهای عصر دانش و اطلاعات است؛ تواناییهای فردی دانش‌آموزمی‏باید به شیوه‏ای شناسایی و هدایت شوند که او بتواند بدین نیازها پاسخ بدهد. برنامه های درسی می‌باید طوری بازنگری شوند که دانش‌آموزبتواند امکان وسیع انتخاب شخصی در زمینه رشته و گرایش تحصیلی و موضوعات درسی را داشته باشد. پژوهشهای دانش‏آموزی به یاری فناوریهای اطلاعات نیز باید مورد توجه و تشویق قرار گیرد.

● برقراری نظام منسجم ارایه خدمات آموزشی
هدف دوم برقراری «نظام منسجم ، هماهنگ و جامع » برای ارایة خدمات آموزشی است. این خدمات ، از یک سو می‏باید با «نیازهای جامعه » متناسب باشند، و از سوی دیگر ، با «استعدادها و علاقه دانش آموز»؛ و نیر خدمات آموزشی ، می‌باید در هر زمان و هر مکان که دانش‌آموزطلب می‌کند ، در اختیار او قرار گیرد.
شاید برای نخستین بار است که با این صراحت بر ضرورت سازگار کردن نظام آموزشی با »نیازهای جامعه« تاکید می شود؛ و نیز خدمات آموزشی در ارتباط با «استعداد و علاقه شخصی دانش‌آموز» تعریف می‌گردد. هر دو مقوله در نظام آموزشی مرسوم ما مفاهیمی‌بیگانه اند . نظام آموزش سنتی ما، بنا بر تجربه ، نه به استعداد و علاقه شخصی دانش‏آموزان توجهی دارد، و نه به نیازهای واقعی جامعه . پس تحقق این دو اصل ، خود می‌تواند آغاز تحول بزرگی باشد. توصیه شده است که برای ارتقای کیفیت یادگیری – یاد دهی، مشارکت فعال معلمان در تصمیم‏گیریها و تهیه محتوای درسها جلب شود، و این خود مستلزم اصلاح شیوه های مدیریت است. همچنین توصیه شده است که به توانمند سازی معلمان در نقاط دور افتاده کشور ، برای ایجاد نو‏آوری و ابتکار ، توجه ویژه‏ای مبذول گردد.

● تقویت برابری در دستیابی به آموزش
یکی از خصوصیات فناوری اطلاعات این است که می‌تواند امکانات برابر را برای کسب اطلاعات – از جمله‏ در زمینة ‌آموزش – در اختیار همگان قرار دهد. مثلا دورترین روستاهای کشور می‌توانند با استفاده از فناوری اطلاعات واپس‏ماندگی تاریخی خود را جبران کنند. مسأله توسعه فناوری اطلاعات در روستاها هم اکنون در سطح کلان تصمیم گیریهای دولت مورد بحث قرار گرفته است. در سند راهبردی‌ «فاوا» پیشنهاد شده است که مدرسة روستایی نقش محوری داشته باشد، یعنی امکانات رایانه‏ای و پایگاه و شبکة اینترنتی مدرسة روستا ، به کمک دانش‌آموزان و معلمان مدرسه، چنان طراحی و برقرار بشود که بتواند به مثابة یک پایگاه اطلاعاتی در مورد جمعیت، بهداشت ، جغرافیا،آموزش ، اقتصاد ، معرفی مشاهیر فرهنگی و تاریخی ، اعلام تغییرات جوی ، معرفی مقوله های فرهنگی ، سنت و آداب بومی‌، زبان و گویش محلی به کار گرفته شود. همچنین پایگاه اینترنتی روستا می‌تواند دریچه ای باشد برای ارایة نیازها ، درخواستها و اعلامِ اولویتهای روستا.
در زمینة تقویت برابری در آموزش ، در سازمان نهضت سواد آموزی نیز، با استفاده از نرم افزارهای آموزشی وزارت آموزش و پرورش – که بر فناوری اطلاعات مبتنی است – تجدید نظر می‌شود. هدف اصلی اجرای برنامه های «آموزش مستمّر و مادام العمر ، ارایة «آموزشهای ضمن خدمت » در زمینة فناوری اطلاعات و ارتباطات ، و نیز آموزشهای مناسب برای اوقات فراغت و دوران بازنشستگی و کهنسالی است . البته وزارتخانه‏های دیگر نیز در این زمینه ها باید همکاری کنند .
فناوری اطلاعات می‌تواند در رفع نیازهای آموزشی »گروههای خاص« ( مثل ناشنوایان و نابینایان و معلولان جسمی‌و ...) نیز بسیار موثر باشد ، و دسترسی برابر به امکانات آموزشی را برای این گروهها آسانتر سازد . به طور کلی هدف این است که به یاری فناوری اطلاعات، از محدودیتهای ناشی از جنسیت ، نژاد ، قومیت ، موقعیت اجتماعی – اقتصادی، و معلولیت‌های جسمی‌و ذهنی دانش‌آموزان در فرایند یاد دهی - یادگیری ، کاسته شود.
● بهبود نظام مدیریت
چهارمین هدف طرح " فاوا" بهبود نظام مدیریت و اطلاع رسانی و ارتقای سطح بهره‌وری و اثر بخشی منابع (مادی ، مالی و انسانی ) است . در این زمینه برخود کارسازی (Automation) امور اداری و اجرایی تأکید می‌شود که خوشبختانه دست کم از سیزده سال پیش در وزارت آموزش و پرورش آغاز شده و به مرحله نهایی رسیده است . هدف اصلی در بهبود نظام مدیریت "نظارت متمرکز و اجرای غیر متمرکز در آموزش و پرورش " است. این وزارتخانه می‌کوشد یک شبکه ارتباطی کم هزینه و با سرعت و کارایی زیاد ایجاد کند که به آسانی و با ایمنی در دسترس دانش‌آموزان، خانواده ها، همه علاقه‌مندان آموزش مستمر و مداوم ، معلمان ، مدیران ، و تمامی‌مدارس و ادارات آموزش و پرورش قرار گیرد.

مخاطبان : چه کسانی و چگونه از " فاوا" بهره می‌گیرند؟
توسعه فناوری اطلاعات در وزارت آموزش و پرورش بویژه از این جهت اهمیت استثنایی دارد که تعداد مخاطبان در این وزارتخانه بیشتر از همه نهادها و سازمانهای دیگر است . این مخاطبان عبارت اند از : دانش‌آموزان ، معلمان ، مدیران مدرسه ها و معاونان آنان و مشاوران ، و سایر کارکنان رسمی‌و پیمانی که در خدمت نظام آموزش و پرورش کشور هستند. بر اینها می‌باید واحدهای ستادی، سازمانهای استانها و ادارات آموزش و پرورش منطقه را نیز بیفزاییم ( هم اکنون 29 سازمان آموزش و پرورش و 700 منطقة آموزش و پرورش در سراسر کشور داریم . ) والدین دانش‌آموزان نیز جزو مخاطبان هستند ، و نیز داوطلبان آموزشهای عمومی‌بزرگسالان و آموزشهای مستمر.

فناوری اطلاعات و دانش‌آموزان
نخست به آمار دانش‌آموزان بپردازیم که پرجمعیت‌ترین گروه مخاطبان برنامه های فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش هستند. جدول 1 تعداد تقریبی دانش آموزان کشور تا سال 1390 را نشان می‌دهد.

این جدول نشان می‌دهد که تعداد کل دانش‌آموزان کشور در سال 1380 جمعاً 17607000 نفر بوده که در سال 1390 به 15008000 نفر خواهد رسید .


برنامه های فناوری اطلاعات در زمینه های زیر در خدمت دانش‌آموزان قرار می‌گیرد:
● یادگیری مهارتهای به کارگیری فناوری اطلاعات در زندگی تحصیلی، اجتماعی و شخصی؛
● بهره گیری از فناوری اطلاعات در کلاس درس؛
● بهره گیری از فناوری اطلاعات برای انجام تکالیف درسی در خانه؛
● استفاده از پست الکترونیکی (e-mail) برای ارتباط با معلم ، مدرسه ، همکلاسیها ، و ...
● کسب اطلاع از وضعیت تحصیلی خود و تقویم آموزشی مدرسه ، ثبت نام و انتخاب واحدهای درسی ، انجام کارهای اداری ، و ...
● بهره گیری از فناوری اطلاعات برای خود آموزی ، کسب اطلاعات و انجام پژوهش ، و ...؛
فناوری اطلاعات و معلمان ، کارکنان و ...
کارکنان رسمی‌و پیمانی آموزش و پرورش ( معلمان، مدیران، و ...) عوامل اصلی در طراحی و به کار گیری فناوری اطلاعات در فرایند یاد دهی – یاد گیری و امور جاری آموزشی و اداری به شمار می‌آیند . جدول 2 وضعیت کارکنان آموزش و پرورش ( بر حسب سمت ) در سال تحصیلی 1380 – 1381 را نشان می‌دهد.

این جدول نشان می‌دهد که تعداد کل کارکنان آموزش و پرورش ( در بخش آموزشی ) در سال 1381 جمعا 247/994 نفر بوده است. پیشبینی ها نشان می‌دهد که در سال 1390 تعداد کل کارکنان وزارت آموزش و پرورش در حد یک میلیون نفر خواهد بود ، شامل 600 هزار معلم ، 200 هزار نفر در سمتهای مدیریت مدرسه و مشابه آن ، و 200 هزار نفر در سمتهای مدیریتی ، کارشناسی ، کارمندی ، و ....
برنامه های فناوری اطلاعات در زمینه های زیر در خدمت این گروه قرار می‌گیرد :
● فراگیری مهارتهای به کار گیری اطلاعات در تدریس ، زندگی حرفه ای ، اجتماعی و خصوصی ، در سه سطح مقدماتی ، میانی و عالی ؛
● استفاده از امکانات فناوری اطلاعات در ارایه درسها ، ارتباط با دانش‌آموزان و اولیای آنان به منظور بررسی وظایف و تکالیف محوّل شده ؛
● ارتباط با تشکیلات و سازمان آموزش و پرورش برای تبادل اطلاعات در زمینه های برنامه‌درسی، امور اداری و آموزشی، دریافت خدمات اداری، رفاهی، بازرگانی، و ....
● بهره گیری از فناوری اطلاعات برای خود آموزی، کسب اطلاعات و انجام پژوهش و ...؛
نقل از مرکز پژوهشهای ارتباطات یکشنبه ۱۰ اسفند ۱۳۸۲

فرج الله صبا
توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش جمهوری اسلامی‌ایران
ادامه دارد .........

آموزش و پرورش ایران و توسعه پایدار

آموزش و پروش مدرن و معاصر در ایران، به قدمتی تقریباً یکصد ساله، بخش معتنابهی از منابع این دوره از تاریخ کشورمان را به خود اختصاص داده است. علیرغم اینکه در این نظام یکی از اصیل‌ترین و وسیع‌ترین قشر فرهنگی تاریخ، یعنی معلمان،‌ شرکت داشته‌اند و همه نهادها، گروه‌ها و آحاد جامعه به نوعی در تحقق اهداف آن مشارکت دارند، با این وجود اکنون با بغرنج‌ترین مشکلات و چالش‌ها مواجه می‌باشد،‌ به گونه‌ای که بسیاری از محققان و اندیشمندان جامعه، ریشه اغلب مشکلات، نابسامانی‌ها، نارسایی‌ها و بحران‌های اجتماعی را در سیستم و فرایند آموزشی جستجو و معرفی می‌کنند.
گفته شده قریب 15 درصد بودجه کشور در آموزش و پرورش به مصرف می‌رسد و از این جهت شاید بیشترین سهم بودجه دولتی را ـ صرف‌نظر از گستره کمی‌آن ـ به خود اختصاص داده است. با این وجود، برغم زحمات فراوان و بی‌شایبه قاطبه معلمان، که به استناد قراین موجود و نظرسنجی‌ها، در مقایسه با کارمندان سایر سازمان‌ها و نهادهای دولتی، بیشترین کار مفید را به انجام می‌رسانند، میزان کارآمدی و اثربخشی آن به سبب نارضایتی عمومی‌از کیفیت خروجی‌های آن، پیوسته معروض توجه و انتقاد بسیاری از ناظران و صاحب‌نظران واقع شده است. به زعم منتقدان، نظام فعلی آموزش و پرورش پاسخگوی خیل عظیم مطالبات، نیازها و انتظارات جامعه نیست و نیازمند اصلاحات جدی و اساسی است و استدلال می‌کنند که با رویکردهای منسوخ و متصلب کنونی و بدون توجه به نیازها و تقاضاهای اجتماعی و محیطی (ملی و فراملی) روزافزون، نمی‌توان از نهاد مزبور خواست رسالت و کارکردهای اساسی خود را اجرا کند. http://www.baztab.com/news/26532.php ادامه..........

میرزا حسن رشدیه و ایجاد اولین مدرسه به سبک جدید در ایران

چند سال پیش در محضر شاگردی دکتر سید عباس زاده (استاد فرهیخته دانشگاه ارومیه) نام میرزا حسن رشدیه را شنیدم. آقای دکتر از زندگی او گفت و از خون دلهایی  که برای ایجاد مدارس خورده بود و رنجها و مصیبتهایی که در این راه متحمل شده بود. من به عنوان یک معلم متاسف بودم که چرا تا آن زمان نام این مرد بزرگ به گوشم نخورده بود و آقای دکتر البته گفتند بنا به دلایلی به صورت رسمی نام میرزا حسن رشدیه کمتر در رسانه ها و تبلیغات عمومی گفته می شود. او مردی است که با پایمردی خود برای ایجاد تعلیم و تربیت نوین، امروزه ما را مرهون فداکاریهای خویش ساخته است. او کسی است که در راه ایجاد مدارس از طرف متحجران بارها تکفیر شده است و بارها و بارها مدرسه اش  را که با زحمت بسیار ساخته شده بود به دست کج اندیشان تخریب شده است. اما این بزرگمرد با آن که خسته شد اما نا امید نشد و مقاومت کرد تا عاقبت ریشه دبستان را در ایران به زمین نشاند و آن را بارور ساختبرای ادامه ازوبلاگ معلم وجامعه:http://salimii.persianblog.com/1384_4_salimii_archive.html

انجمن اولیا و مربیان باید مدافع حقوق خانواده ها باشد

انجمن اولیا و مربیان باید مدافع حقوق خانواده ها باشد
مهدى یساولى/روزنامه ایران

انجمن اولیا و مربیان مدارس، حامى حقوق خانواده ها است نه مدیر مدرسه، از این رو آموزش حقوق اولیه خانواده ها در مدارس به اعضاى انجمن هاى اولیا و مربیان ضرورى است.
«ابوالفضل خادمیان» مدیر کل جذب ومشارکت هاى اولیاى وزارت آموزش و پرورش با بیان این مطلب افزود: «برخى انجمن ها وسیله اى براى توجیه و پشتیبانى سیاست هاى مدیران مدارس بدل شده اند که این رویه را نمى پسندیم و نمى گذاریم خدمات دیگر انجمن ها بدین ترتیب زیر سؤال برده شود».
وى ادامه داد: «مدیران مدارس باید آگاه باشند که انجمن اولیا و مربیان ضعیف، گرهى از مشکلات مدارس باز نخواهد کرد و تنها افراد ماهر و متخصص در این نهاد مدنى مى توانند یارى دهنده وزارت آموزش و پرورش و مدارس باشند».
«خادمیان» خاطرنشان کرد: «زمانى که انجمن اولیا و مربیان در مدرسه تشکیل شود، نمى توان آن را تضعیف کرد و از میان برد، اما مشکل اصلى اینجا است که برخى اعضاى انجمن هاى اولیا و مربیان به وظایف و اختیاراتشان آگاه نیستند و این مسأله سوء استفاده هایى را موجب مى شود. براى رفع این مشکل برنامه اى آموزشى براى اعضاى انجمن هاى اولیا و مربیان با هدف آشنایى آنان با حقوق و شرح وظایف این نهاد برگزار خواهد شد».
http://www.iran-emrooz.net/index.php?/social/print/4737/